Gayrimenkul yatırımı yaparken duygusal kararlar almak yerine, matematiksel verilere dayanmak başarının anahtarıdır. “Bu ev harika bir yerde!” demek yerine, “Bu yatırım kaç yılda kendini amorti edecek ve bana ne kadar kazandıracak?” diye sormak gerekir.
Bu yazımızda, bir gayrimenkul yatırımının kârlılığını ölçmek için kullanılan en temel iki metriği, Kira Çarpanı ve ROI (Return on Investment – Yatırım Getirisi) kavramlarını, formüllerini ve somut örneklerini inceleyeceğiz.
1. Kira Çarpanı (Amortisman Süresi): Bir Yatırımın Geri Ödeme Hızı
Kira çarpanı, yatırım için ödediğiniz parayı, mülkün kira geliri ile kaç ayda geri alacağınızı gösteren kritik bir göstergedir. Türkiye’de genellikle aylık bazda hesaplanır ve yatırımın amortisman süresi olarak da adlandırılır.
Formül:
⚠️ Önemli Not: Genellikle brüt kira geliri üzerinden hesaplanır. Ancak daha net bir analiz için, aidat, vergi gibi sabit aylık giderleri düşerek Net Kira Çarpanı hesaplamak daha gerçekçidir.
Kira Çarpanı Örneği
| Detay | Değer |
| Gayrimenkul Satış Fiyatı | 5.000.000 TL |
| Aylık Brüt Kira Geliri | 20.000 TL |
Yorum: Bu mülk, güncel kira geliri ile kendini 250 ayda (yaklaşık 20.8 yılda) amorti edecektir.
İdeal Kira Çarpanı Ne Olmalıdır?
Bölgesel koşullar ve ekonomik dinamikler bu süreyi değiştirse de, genel bir kabul şöyledir:
180 Ay ve Altı: Çok Kârlı / Avantajlı Yatırım (Hızlı geri dönüş)
180 – 240 Ay Arası: Normal / Ortalama Yatırım (Türkiye ortalamasına yakın)
240 Ay ve Üzeri: Düşük Kârlı / Geri Dönüş Süresi Uzun Yatırım
2. ROI (Return on Investment – Yatırım Getirisi): Yüzdesel Kazanım
ROI, yatırım analizinde kullanılan en evrensel ölçütlerden biridir. Yaptığınız toplam yatırıma karşılık, belli bir dönemde (genellikle yıllık) ne kadar yüzdesel kazanç elde ettiğinizi gösterir. Bu oran, yatırımınızı diğer finansal araçlarla (mevduat, hisse senedi vb.) karşılaştırmanıza olanak tanır.
Formül:
Önemli Kavramlar:
Net Yıllık Getiri: Yıllık kira geliri + (Varsa) Yıllık değer artışı – Yıllık tüm masraflar (Vergi, aidat, bakım, sigorta vb.)
Toplam Yatırım Maliyeti: Satın alma bedeli + Tapu harcı, komisyon, tadilat masrafları gibi ilk yatırım giderleri.
Kira Getirisi Üzerinden ROI Örneği (Yıllık Bazda)
| Detay | Değer |
| Gayrimenkul Satış Fiyatı | 5.000.000 TL |
| Tapu/Komisyon/Diğer Giderler | 100.000 TL |
| Toplam Yatırım Maliyeti | 5.100.000 TL |
| Yıllık Brüt Kira Geliri (20.000 TL x 12) | 240.000 TL |
| Yıllık Masraflar (Vergi, Aidat, Bakım) | 20.000 TL |
| Net Yıllık Getiri | 220.000 TL |
Yorum: Bu yatırımın yıllık kira getirisinden elde edilen ROI oranı %4,31‘dir.
Değer Artışı Dahil Toplam ROI Örneği (3 Yıllık)
Eğer yukarıdaki örneğe, mülkün 3 yıl sonraki değer artışını da dahil edersek (basitleştirilmiş bir hesaplama):
| Detay | Değer |
| Toplam Yatırım Maliyeti (Başlangıç) | 5.100.000 TL |
| 3 Yıl Sonraki Satış Fiyatı | 9.000.000 TL |
| Toplam 3 Yıllık Net Kira Geliri (220.000 TL x 3 yıl) | 660.000 TL |
| Toplam Kazanılan Para (Kira + Değer Artışı) | 9.000.000 TL – 5.100.000 TL + 660.000 TL = 4.560.000 TL |
Yorum: Gayrimenkul yatırımlarının gerçek kazancını; kira getirisi ve mülk değerindeki artışın birleşimi olan Toplam ROI gösterir.
Sonuç: Analiz Araçlarınızı Kullanın
Kira çarpanı size hızı, ROI ise yüzdesel kârlılığı söyler. Akıllı bir yatırımcı, karar verirken her iki metriği de kullanır:
Kira Çarpanı (Hız): “Bu yatırım ne kadar sürede ana paramı geri getirecek?”
ROI (Kârlılık): “Yatırdığım her 100 TL, diğer yatırım araçlarına göre bana ne kadar fazla kazandıracak?”
Unutmayın, iyi bir yatırım yüksek ROI ve düşük kira çarpanına (kısa amortisman süresine) sahip olandır. Yatırım kararlarınızı her zaman somut verilere dayandırın!
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Kira Çarpanı sadece konutlar için mi kullanılır?
Hayır. Kira çarpanı (amortisman süresi), konut, ticari mülk, arsa veya dükkan gibi kira geliri potansiyeli olan her türlü gayrimenkul yatırımı için kullanılabilir. Ancak, ticari mülklerde kira kontratları ve potansiyel giderler farklı olduğu için hesaplamanın detaylarına (özellikle net kira geliri) dikkat edilmelidir.
2. ROI (Yatırım Getirisi) hesaplarken krediyi (borcu) dahil etmeli miyim?
Eğer bir mülkü kredi kullanarak aldıysanız, daha doğru bir analiz için “Leveraged ROI (Kaldıraçlı ROI)” hesaplamalısınız.
Kaldıraçlı ROI hesaplarken, Toplam Yatırım Maliyetine sadece peşinatınızı ve ilk masrafları dahil eder, ancak Net Yıllık Getiri kaleminden yıllık faiz ve anapara ödemelerinizi düşersiniz. Bu, gerçekten cebinizden çıkan paraya göre ne kadar kazandığınızı gösterir ve genellikle daha yüksektir (kaldıraç etkisi).
3. Gayrimenkulün değer artışı (spekülatif kazanç) kira çarpanını etkiler mi?
Kira çarpanı sadece mevcut satış fiyatı ve mevcut kira geliri arasındaki ilişkiye bakar. Yani hayır, gayrimenkulün gelecekteki değer artışı kira çarpanı formülünü doğrudan etkilemez.
Ancak, gayrimenkulün bulunduğu bölgedeki hızlı değer artışı beklentisi, yatırımcıların daha yüksek kira çarpanına (uzun amortisman süresine) sahip bir mülkü bile kabul etmesine neden olabilir. Çünkü düşük kira getirisi, yüksek değer artışı ile telafi edilecektir (Toplam ROI artacaktır).
4. Kira çarpanı kaç yıl üzeri olursa o yatırım kötü sayılır?
Bu tamamen piyasa koşullarına bağlıdır. Örneğin;
Türkiye’de (2025 yılı itibarıyla ortalama) 20-25 yıl (240-300 ay) üzeri bir süre genellikle uzun kabul edilir.
Gelişmiş Avrupa ülkelerinde veya ABD’nin bazı büyük şehirlerinde 30 yıl (360 ay) üzeri amortisman süreleri normal karşılanabilir çünkü kira getirileri düşüktür ancak mülk değeri istikrarlı ve yüksektir.
Özetle: Kötü veya iyi demek yerine, bu süreyi o bölgenin bölgesel ortalaması ve sizin alternatif yatırım getiri beklentiniz ile karşılaştırmalısınız.